KADIN OLMAK MI?
8 Mart Dünya Kadınlar Günü
Hepimize hayırlı cumalar diliyorum. Selamların en güzeli üzerimize olsun.
Malum bugün 8 Mart dünya kadınlar günü. Kadınlar günü, anneler günü, babalar günü, sevgi haftası gibi günler için çok da şöyleydi, böyleydi diye yorum yazmak istemiyorum. Zaten bilenler bilir, bugünlerin ne maksatla yapıldığını veya kutlandığını. Bilmeyenler de küçük bir araştırmayla bunu öğrenebilirler. Ancak her bilgiyi akıl süzgecimizden geçirerek.
Önce kadın olmak mı? Önce anne olmak mı? Yoksa önce erkek olmak mı? Önce baba olmak mı? Şüphesiz bunlar yüce Rabbimizin bizlere verdiği en yüce, en güzel duygular.
Fakat tüm bunlar birer kimlik değil midir? Cinsiyetimize göre yüklendiğimiz. Kimi zaman da toplumların adet, gelenek ve ananelerine göre giydiğimiz birer elbise. O halde bence konuşulması gereken ilk önce “insan” olmalı.
Kadın ya da erkek. İlk önce konuşulması gereken insan olmak. Kişi kadın olsun erkek olsun ilk önce ‘insan’lığından çıkınca başlamıyor mu problemler, sorunlar hatta zulümler.
Kimsenin doğmadan önce kimliğini seçmek gibi bir şansı olmadığına göre herkes ilk önce beşer olarak var olur. Sonra toplumun değer yargılarına, ahlaki sistemine göre herkes bir kimlik yüklenir. Bu kimlik çoğu zaman Rabbimizin bizlere verdiği fıtrata ters düşer. Bu ters düşmeyle birlikte başlar sorunlar yumağı. İşte insan olup, olamamak da buradan sonra başlar.
Öyleyse ilk önce’ insan’ ı öğrenmeliyiz. İnsanlığımızı. İnsan olmayı. Kur’an’ Kerim’de de zaten esas muhatap da insan değil midir? Çok özel hükümlerin dışında sadece insan. Onun dışında muhatap hep kadın ve erkektir.
Yüce kitabımız Kur’an’ı Kerim’de de buyrulduğu üzere her insan bir fıtrat üzere ve masum olarak doğar.
İnsanı tanıma önce Kur’an’la başlamalı. Kur’an bize nasıl bir insan tipi çiziyor bunu öğrenmeli? Yoksaki bu bilgi eksikliğimizle kadın olmayı, erkek olmayı yılda sadece bir kere kutlamalarla hatırlar, bu perdenin arkasındaki asıl gerçeği görmekten uzak kalırız. Yani kısa süreli sorunların üzerine bir süpürge çekip, kendimizi avuturuz.
Peki öyleyse nedir insan?
Vazifesi neden ibarettir?
Hayatta fonksiyonları nelerdir?
Enerjisi nasıldır? Bu enerjisinin sınırları nelerdir?
Vazifesi neden ibarettir?
Değerler nasıl oluşur?
Rabbimizin bize bahşettiği vahiyle öğreniyoruz ki, biz bize verilen bilgi vasıtasıyla diğer varlıklardan ayrılıyoruz. Bilgi Rabbimizin bize bahşettiği ehliyet belgesidir. Bizlere verilen en büyük nimetlerden birisi de kontrol fonksiyonuna sahip olan irade mekanizmasıdır. Bu gerçeği Kur’an’ı Kerim’deki Adem kıssasından öğreniyoruz. Adem’in sınandığı meyve ile insanın kontrol mekanizmasını işleten iradesi tecrübe edilmiştir. İnsandaki irade mekanizmasını kullanma biçimi, donatılmış bulunduğu bilgiyi kullanma gücünü ortaya çıkarır.
İnsan içiçe tabiatıyla kainattaki varlıklardan ayrılır.
İnsan ruh ve bedenden meydana gelmiştir ama bu bu ikisi birbirinden tamamen ayrı değildir.
Hicr Suresi, 29. Ayet:- Ben, onun yaratılışını tamamladığım ve ona ruhumdan üflediğim zaman, siz hemen onun için secdeye kapanın.
Her iki unsuru birbiriyle karışmış ve içiçe girmiştir. Bunlardan da tek bir mekanizma teşekkül etmiştir.
İnsanın biyolojik olan ihtiyaçları çamurla ilgili unsurlardır. İrade ve seçme ise ruha has niteliktir. Hem biyolojik hem de ruhi ihtiyaçları karşısındaki davranışlarını irade gücü ile ayarlar. Buna ihtiyar=seçme kabiliyeti deniyor.
Ali Şeriati’ye göre insan;
Bilinçli bir varlıtır.
Seçme yeteneği vardır.
Üretken bir özelliği vardır.
Bilinç-“La” ile başlar. Hz. Adem oranın hali hazırdaki haline başkaldırarak, insanlığın kaderini başlatmıştır.
Başkaldırma bilincine ulaştıktan sonra itaat eden insanın itaati ise Hz. Adem’in örneğinde olduğu gibi istenmiştir. İradi bir itaattir. Şu halde insan kendi bilincine sahip bir varlıktır.
İnsan seçebilen bir varlıktır. Başkaldırış sonrası seçebilen hatta bu seçimlerden biriyle kendi hayatına son verebilen bir varlıktır.
İnsan üretken bir varlıktır.
İnsanın bu üç özelliği diğer bütün özelliklerinin kaynağıdır. İnsanı insan yapan bu üç özellikten sonra oluşum sürecinden alıkoyan dört kısıtlayıcı etki vardır. Ali şeriati bu dört etkiyi şu şekilde izah eder; bu bahşettiğimiz özelliklere sahip insan doğa, toplum, tarih ve ene’sinin oluşturduğu duvarın dört zindanı olduğu bir mahpustur.
Doğa:(Naturalizm) Zindanından bilim, üretim ile kurtulabilir.
Tarih:(Historizm) Öğrenerek kurtulabilir.
Toplum:(Sosyalizm) Zindanından red seçim ile kurtulabilir.
Mevcut bu üç özellikten bilinçli olma, seçebilme, üretme ile kurtulabilir.
Ali Şeriati’ye göre bu zindanın dördüncüsü vardır ki, ondan kurtulmak en zor olanıdır. O dördüncü zindan ‘ene’miz-nefsimizdir. Ve ondan ancak din ile kurtulabilinir.
İnsanın kendinden bir parça olan nefs zindanından kurtulmasının yolu kendi içsel devrimiyle mümkündür.
Başkasını kendine üstün tutabilme ‘İsar’ (bolca vermek) anlamına gelir. Bu konudaki en güzel pratik kaynağımız “Onun ahlakı Kur’an’ın ta kendisiydi” diye tarif edilen Peygamber Efendimizdir.
İnsanın terbiye süreci; önce aile, sonra çevresi sonra da kendi kendine (tecrübelerle) oluşur. Ancak en ideal ve en doğru olanı ana kaynak, ana rehber, örnek Kur’an’da mevcuttur.
Kişi alışkanlıklarından ve alıştığı hayattan kolay kolay vazgeçmek istemez. Biçim olarak en güzel bir şekilde yaratılan insanın ruhi olarak da ona denk hale getirilip, terbiye edilmesi için farkındalık gerekir. Tüm köhne sözde ‘insanlık’ adına, sözde ‘gelenek’ adına, sözde ‘töre’ adına, sözde ‘ahlak’ adına kirlerin pisliğinden kurtulmak için ilk önce farkındalık. Farkındalığı olmayan kişilere bir şeyleri anlatmak, açıklamak çok zor. Kişi ilk önce fıtratın üzerini kaplamış olan kirlerin, örümcek ağlarının farkına varmalı. Farkına varmalı ki sonra nasıl ve neden terbiye olması gerektiğine iyice ikna olmalı, özümsemeli.
Kadın olsun erkek olsun burada cinsiyetin hiçbir önemi yok. Üzerimize düşen bu farkındalığı oluşturmak zorundayız. Yoksa sadece kadın üzerinden, sadece erkek üzerinden edebiyat yaparak ‘insanlığa’ çözüm sunamayız. Olsa olsa kimilerinin ekmeğine kaymak, kimilerinin sıkı sıkıya sarıldıkları o örümcek ağı bağlamış duygularına bir ağ da biz atmış oluruz.
Bu yol uzun ve zahmetli bir yol. İnsanlık adına varlan sorunlar birkaç kelimeyle ve birkaç zamanda çözülecek türden meseleler değil. Asırların getirdiği yalan-yanlış bilgilerin tozunu, öyle bir çırpıda alıvermek kolay değil. Terbiye süreci zahmetli, fedakarlık gerektiren bir yol. Bu da insana acı veren cinsten. Sonu hayırlı olsa da. Demiştim ya; kişi alışkanlıklarından ve alıştığı hayattan kolaya kolay vazgeçemez. Öyleyse herkes ilk önce aynada kendini farketmeli, ilk önce kendi nefsinin üzerini süpürmeli. Kadın ve erkek. Bizler kişi olarak ‘insan’ın bilinçli, doğru ve mantıki bir tanımına ulaşmadıkça hiçbir sorunumuzu çözmemiz mümkün değil.
Olumluyu taşa, olumsuzu suya yazmadıkça...
FİKRİYE İMAMOĞLU
FACEBOOK HERRENKCOM MUTFAĞI
FACEBOOK HERRENK MUTFAĞI 
|
