|
EKŞİ MAYA NASIL YAPILIR/SOURDOUGH BREAD
’’Hayat çok yoruyor beni" dedi.
Dedim ki; " at fazlalığını hayatın ". " Nasıl? " dedi..
Dedim ki; " HAY " de, boşver gerisini.
Sadece O’na teslim et kendini !
"ALLAH" de , bırak ötesini . .
Esselamu aleykum... 
Benim gibi ev yapımı ekmeklere ve mis gibi köy ekmeklerine düşkün müsünüz? Özellikle semt pazarlarında satılan köy ekmeklerine bakmadan geçemem. Kimi zaman aldığım da olur. Geçenlerde aklıma düştü.  Bugün marketlerden alıp kullandığımız yaş maya, kuru maya ve instant maya kullanılmadan yıllar öncesinde köylerde maya nasıl yapılıyormuş? Yani ilk maya dediğimiz maya nasıl hazırlanıyormuş? Merak ettim anneme sordum. Ancak annem hatırlayamadı. “Evde kalmadıysa, komşudan alırdık, illaki birilerinde bulunurdu” şeklinde cevap verdi. Ancak bu cevap beni tatmin etmedi.  Tamam, hamuru mayalarken biraz da sonrası için maya ayırırlarmış. Ama hiç kalmadığı zamanlar olmaz mıymış? Annemden istediğim cevabı alamayınca, öğrenebileceğim bir büyüğüm de hayatta olmayınca, Google da bu konuyu araştırdım. Karşıma ekşi maya yapımı çıktı. Yabancılar buna sourdough bread diyorlar. Açıkçası onlarda bizdekinden çok daha yaygın bir maya çeşidi. Tabii evde yapılabilecek maya çeşitlerinden sadece biri ekşi maya. Bunun dışında ayran mayası, nohut mayası da var. İlerleyen zamanlarda bunları da paylaşabilirim inşallah.
Ekşi mayası için baktığım bazı sayfalar tıpkı antibiyotik gibi saati saatine beslemek gerekiyor demiş. Kimi üzerinden biraz alıp atarak, besleme yapmış. Açıkçası ben de ilkinde bu tarife göre yaptım. Ancak başarılı olamadım. İkinci ve üçüncü yapışımda gayet başarılı ekşi mayalar elde ettim.  Elde ettiğim tecrübelerimi de sizlerle paylaşmaya çalışacağım şimdi:
Malzemeler:
Buğday unu
Tam buğday unu
Cam kavanoz
Dinlenmiş su
Tahta bir kaşık ve pamuklu bir bez (üzerini örtmek için)
Ekşi Maya Nasıl Hazırlanır?
1 gün: Saat 11:15; 1 çay bardağı buğday unu, 1 çay bardağı tam buğday unu, 1,5 çay bardağı su.
Tam buğday unu, buğday unu ve suyu kavanoz içerisine alıp, tahta kaşıkla güzelce karıştıralım.
Üzerini bezle örterek mutfağımızda rüzgâr almayan, çok da sıcak olmayan bir ortama koyalım. Ben mutfak dolabına koydum.
Birinci günün akşamında mayamı tahta kaşıkla karıştırıp, üzerini tekrar peçeteyle kapatıp yerine kaldırdım.
2. gün: Besleme yapmadan sabah-akşam karıştırdım.
3. gün: Hafiften bir maya kokusu gelmeye başladı. Normalde aynı saatte beslemek gerekiyor. Ancak ben beslemeyi unutmuşum.
Öğleden sonra üç gibi 1. Günün sabahında mayaladığım gibi ½ çay bardağı buğday unu + ½ çay bardağı tam buğday unu ve yarım çay bardağı ılığa yakın suyu kavanozdaki ilk mayanın üzerine koyarak yine tahta kaşıkla iyice karıştırdım. Üzerini peçeteyle örterek aynı yerine kaldırdım.
Bu üçüncü gün etrafına ısıtılmış mutfak havlusu sarıp koydum.
4. gün: Sabahı kızımın deyimiyle fosur fosur kabarmıştı.
Yani maya hafif kabarıp, üzerinde küçük kabarcıklar oluşmuş olmalı. Bugün maya kokusu daha da fazlalaştı. Tıpkı ekmek fırınının yanından geçerken duyduğumuz kokuya benzer bir maya kokusu.
Bugün mayamı karıştırmamaya ve beslememeye karar verdim.
Not: Ancak belirtmeliyim ki ikinci yapışımda dördüncü gün kabaran maya, üçüncü kez yapışımda beşinci gün kabarmıştı. Ortamın ısısına bağlı olarak kabarması bir gün fark edebilir.
5. gün: Sabahı yarım çay bardağı tam buğday unu, yarım çay bardağı buğday unu ve yarım çay bardağı suyu kavanozdaki mayanın üzerine ilave ederek mayamızı besleyelim.
Tahta bir kaşıkla çırparak karıştıralım. Tahta kaşıkla hamuru yukarıya kaldırdığınızda hemencecik kaşıktan düşen damla damla bir görüntüsünün olmaması lazım. Hamur kaşıktan akarken sünmeli, lastik gibi uzamalı. Etrafındaki havluyu ütüyle ısıtıp, tekrar etrafına saralım.
Gün içerisinde benim gibi merakınıza yenik düşüp birkaç kez açıp bakabilirsiniz.
6. gün: Mayamız artık iyice kabarmış ve güzel bir maya kokusu hani mayalı hamur kokusu gibi bir kokuya dönüşmüş olmalı.
Bugün tekrar beslemeye karar verdim. Her zaman ki ölçüyle, besleyip yerine kaldırdım.
Sanırım her şey yolunda gittiğine göre, ertesi gün ekşi mayamdan ekmek yapımına geçebileceğim.
Not: Mayanızdan amonyak kokusuna benzer, keskin bir koku gelirse mayanız olmamış demektir. Ancak buna karar verebilmeniz için amonyak kokusunu bilmeniz gerekiyor. Ya da bir bilene koklatmanız gerekiyor.
7. gün: Yehuuu! Ekmek yapmaya başlıyorum.
Not: Sadece un ve su ile evde 5-6 gün içinde kolayca hazırlayabileceğiniz bu maya, uygun şekilde beslenir ve bakılırsa yıllarca kullanılabilir. Bazı tariflerde, mayalanmayı kolaylaştırmak için çok az da olsa ticari maya kullanılması önerilir. Yurtdışında ekşi mayayı, özel olarak hazırlayıp, besleyen firmalardan da satın almak mümkün. Özellikle yurt dışında ekşi maya/doğal maya (sourdough starter) çokça bilinen ve kullanılan bir maya türü. Ekşi maya fazlaca su ihtiva ettiğinden krep hamurundan biraz koyu bir kıvamdadır.
Ekşi mayanız tam olarak tuttuktan sonra buzdolabında saklayabilirsiniz. Bu mayanın en güzel özelliği, haftada bir kere besleyerek yıllarca canlı tutabilirsiniz ve gerektiği zaman çıkarıp beslemesini yapıp kullanabilirsiniz.
KOLAY GELSİN...
EKŞİ MAYADAN EKMEK YAPIMI
DOĞAL MAYALI EKMEK TARİFİ
FACEBOOK HERRENKCOM MUTFAĞI
FACEBOOK HERRENK MUTFAĞI  |
